Spring naar content
Werken bij

‘Niet praten maar juist doen en ervaren’

3 februari 2022

Vaktherapie in de verslavingzorg

Eva de Jager en Marjan Helmich

Vaktherapie is een andere manier van behandelen van psychosociale en psychiatrische problematiek. Niet praten, maar juist doen en ervaren staan daarbij centraal. Dit kan bijvoorbeeld via een rollenspel, muziek, dans, bewegingsoefeningen, sport, spelen, tekenen of houtbewerking.


Marjan Helmich, beeldend vaktherapeut en Eva de Jager, psychomotorisch therapeut zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de vaktherapie in de Intensieve Behandelkliniek in Zutphen. Marjan: ‘Essentie van ons werk is contact maken en mensen in beweging krijgen, met iemand die dat niet wil op een plek waar iemand niet wil zijn; want 80% van deze cliënten wordt gedwongen opgenomen met een CM of ZM. En daar zit de kracht van vaktherapie; wij proberen aan te sluiten bij de persoonlijkheid, mogelijkheden en behoeften van de cliënt. Niet alleen door te praten, maar vooral non-verbaal met verschillende laagdrempelige werkvormen en materialen. Personen met een verslaving staan vaak bekend om hun vermijdingsgedrag. Daarom zijn we altijd aan het zoeken naar wat cliënten wel willen en kunnen en daarbij proberen wij aan te sluiten.’

Het visualiseren en zichtbaar maken van situaties motiveert de cliënt tot verandering

  • Vaktherapie is de overkoepelende naam voor beeldende therapie, danstherapie, dramatherapie, muziektherapie, psychomotorische therapie, psychomotorische kindertherapie en speltherapie

Eva: ‘Je moet ook niet vergeten dat onze cliënten uit een periode komen van ernstig gebruik waardoor hun wereld heel klein is geworden. Hier gaan ze pas voor het eerst na lange tijd weer voelen. Ons aanbod is laagdrempelig en gaat altijd door. Ik geef bijvoorbeeld ochtendgym waarbij we insteken op een niveau die iedereen aankan en van daaruit bouwen we het niveau in bewegingsplezier, conditie en mogelijkheden op. Cliënten zijn het contact met hun lichaam veelal kwijtgeraakt. Signaleren van eigen lichaamssignalen als warm/koud, spanning/ontspanning, rust/onrust, dat staat als eerste centraal in de PMT.’

‘Met onze therapie proberen we situaties bijvoorbeeld heel concreet te maken wat anders ongrijpbaar blijft’, vertelt Marjan. ‘Bijvoorbeeld door een client twee collages te laten maken met foto’s van zijn eigen leven erin verwerkt. Een collage hoe het leven er over 5 jaar uit zou zien als hij stopt met gebruik en een andere collage hoe het leven eruit zou zien als hij doorgaat met gebruik. Het visualiseren en zichtbaar maken helpt de cliënt, ook vanuit krachtwerk, bij zijn/haar herstel en het motiveert tot verandering.’

De cliënt staat bij ons altijd centraal: wat is passend en haalbaar?

‘We krijgen hier veel vrijheid en ruimte om onze behandeling vorm te geven. De cliënt staat daarbij altijd centraal: wat is passend en haalbaar? In de zomerperiode bijvoorbeeld is veel van de vaste staf afwezig. Dan moeten we uitkijken dat de verveling niet toeslaat bij onze cliënten want dat kan een trigger voor een terugval zijn. Wij hebben daarvoor samen een activeringsprogramma opgezet, met programmaboekjes en posters. Elke dag bieden we workshops aan waar cliënten dan aan deel kunnen nemen.’

‘Ook staan we voor innovatie’, aldus Eva. ‘Zo hebben we afgelopen jaar het Crisis Signaleringsplan in Beeld gelanceerd. Dit is een ontwikkeling die vanuit de praktijk is ontstaan en een samenwerking tussen PMT, Beeldende therapie en het bestaande CSP. Het is gebleken dat de cliënt hier veel voordelen van heeft en dat is voor ons het belangrijkste. Dat collega’s dit ook waarderen en dit uitspreken werkt voor ons als duo dubbel motiverend!’

2 reacties op “‘Niet praten maar juist doen en ervaren’”

  1. Wat bieden jullie toch een super waardevolle aanvulling op ons, over het algemeen, veel te verbaal ingestelde therapie aanbod. En leuk om van jullie op deze manier te horen. Mogen jullie best vaker doen. Er gaat zo’n mooie lerende dynamiek uit van jullie als duo. Mijn complimenten en waardering voor jullie inzet.

  2. Ja.. petje af hoor, moeilijke situaties een positieve draai proberen te geven, net personen die zó in knoop zitten met hun emoties, gevoelens, omstandigheden en gedwongen opgenomen te zijn Uf..

    Het inspelen met activiteiten en perspectief tonen wat de toekomst zou kunnen zijn heel waardevol (al zouden ze het mogelijk op het moment van emotionele verwarring het niet ten volle waarderen, ik hoop dat in een moment van emotionele helderheid dat zaadje de kans krijgt om te groeien..)

    Proficiat voor het harde werk wat jullie oppakken 💪🏼💪🏼💪🏼

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Gerelateerd

  • Tactus in Beeld
Tactus biedt therapie in allerlei soorten en maten en één van die therapievormen is groepstherapie. Wat houdt dat eigenlijk in en wat is het voordeel voor cliënten?
  • Tactus in Beeld
Tijdens de heropening van onze locatie aan de Polstraat in Deventer zorgde Rick Kamphuis met zijn foodtruck voor de feestelijke hapjes. Zelf was Rick ooit cliënt bij Tactus, later was hij als ervaringsdeskundige jarenlang collega.
  • Tactus in Beeld
Door Tactus, FEA (Federatie Eerstelijnszorg Almelo) en Menzis is enkele jaren geleden een project gestart naar vroegsignalering en -behandeling van verslaving in de huisartsenpraktijk in de regio Almelo.