De grabbelmand

De zomervakantie is inmiddels weer een tijdje voorbij. Sterker nog, de bladeren vallen alweer van de bomen, en de herfstvakantie is al begonnen. Als preventiewerkers zijn we de laatste tijd weer veel in de scholen te vinden.

Onlangs stond ik voor een klas op het voortgezet speciaal onderwijs waar ik een voorlichting gaf over wat verslaving nou eigenlijk is. Van een hele lange presentatie waar ik alleen maar vertel, worden de meeste jongeren niet heel erg enthousiast. Daarom probeer ik de voorlichtingen zo actief mogelijk te houden.

Dit keer ging ik samen met mijn grabbelmand op pad. In deze grabbelmand zitten allemaal spullen die met verslaving te maken hebben. Ik sleep hem mee de trap op, en kom de klas binnen. De leerlingen zijn gelijk onder de indruk van de grote mand. “Daar zit zeker een slang in”, roept één van de leerlingen.” Met een grijns op mijn gezicht knik ik naar de leerling toe. “Zit daar echt een dier in?” vraagt een ander geschrokken. Ik leg ze uit dat ik er zo meer over ga vertellen.

Ik begin de voorlichting door eerst eens te vertellen wat een verslaving precies is en waar mensen aan verslaafd kunnen raken. De leerlingen weten al veel en vertellen zelf ook het één en ander. Daarna pak ik de mand er weer bij. “Er zit dus geen slang in, maar allemaal spullen die met verslaving te maken hebben. Je pakt er zonder te kijken iets uit en dan gaan we er over in gesprek.”

Dat ‘niet kijken’ was voor de leerlingen nog wel een spannende opgave. Sommige willen er niks uitpakken, maar als er eenmaal eentje is geweest, durft de rest uit eindelijk ook wel. ‘’Gatver” riep één van de jongens, “wat is dit!” “Pak het maar”, zei ik terug. ‘’Nee echt niet”, zegt hij en hij laat het weer terugvallen in de mand.

Het heeft de andere nieuwsgierig gemaakt en uiteindelijk is er toch iemand ie het durft te pakken. “Wat is dit? Het lijkt wel kots, iel! Of een nep-pizza. Of snoep, is het snoep?” Ik vertel ze dat het inderdaad overgeefsel is, maar natuurlijk niet echt. ‘’Iel, gatver’’ roepen ze door elkaar. Ik vraag ze waarom ze denken dat het er in zit. Ze denken even na en geven aan dat het kan dat je van alcohol of drugs moet overgeven. We hebben het er met elkaar over dat, dit inderdaad kan en hoe dat dan werkt.

Tijdens de voorlichtingen komen de verschillende onderwerpen aan bod, we zijn in gesprek over alcohol en drugs, maar ook gamen en mobiele telefoon waren onderwerp van gesprek. Een veelzijdige voorlichting, waar de jongeren gelukkig allemaal actief mee hebben gedaan.