Kleine stappen, groot verschil: de waarde van dagbesteding voor LVB-cliënten

Binnen Tactus speelt dagbesteding een belangrijke rol in de behandeling van mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) en verslavingsproblematiek. Dat geldt ook voor onze TOPGGz-afdeling van kliniek Oldenkotte in Rekken. Arnold Grootherder is hier werkbegeleider dagbesteding en vertelt hoe hij en zijn collega’s bij dagbesteding Tactory dagelijks cliënten begeleiden naar meer structuur, ontspanning en zelfvertrouwen.

Ontspanning als doel

“Alles wat we doen in de dagbesteding draait eigenlijk om ontspanning” legt Arnold uit. “We doen hier alleen dingen die we samen met de cliënten kunnen doen of maken. Of het nu gaat om houtbewerking, werken in de moestuin of zorgen voor de dieren, het gaat erom dat ze plezier beleven en ervaren dat ze iets kunnen.”

De activiteiten zijn heel praktisch: schuren, zagen, schilderen, tuinieren, brandhout hakken of creatieve knutselprojecten. Vier dagen per week ligt de nadruk op klussen en buitenwerk, op vrijdag staat eigen creativiteit centraal. Dan kiezen cliënten zelf waar ze aan willen werken.

Structuur en duidelijkheid

Dagbesteding sluit volgens Arnold goed aan bij de behoeften van cliënten met een LVB. “Ze werken graag met hun handen. Soms is er eerst weerstand, vaak door onmacht. Bijvoorbeeld omdat iets te moeilijk lijkt. Dan zoeken we samen naar wat wél lukt. Duidelijkheid is daarbij cruciaal: korte zinnen, één opdracht tegelijk en samen aan de slag,” vertelt Arnold.

Naast ontspanning is structuur belangrijk. De dag begint met koffie en een ochtendrondje, waarna cliënten beginnen met therapie of dagbesteding. “Ze leren bij de dagbesteding ook dat niet altijd alles mag of kan. Wie op de grasmaaier wil, moet ook de maaier schoonmaken. Pony’s voeren betekent óók uitmesten.”

Het verschil dat dagbesteding maakt

Voor mensen met een LVB en verslaving is verveling een risico. Dagbesteding helpt dit te voorkomen: “Als ze niet bezig zijn en zich vervelen, ligt terugval eerder op de loer. Soms wandelen cliënten alleen maar met een pony, of maken ze sleutelhangers. Dat is ook al goed, als ze maar in beweging blijven en afspraken nakomen.”

Arnold ziet vaak hoe cliënten opbloeien. “Sommigen beginnen met tegenzin, maar vinden uiteindelijk iets dat ze leuk vinden. Ze krijgen complimenten en ervaren succes. Als we bijvoorbeeld een picknicktafel verkopen en afleveren, gaat de cliënt mee. Dat geeft trots: de klant is blij, en zij hebben dat gemaakt.” Die succeservaringen doen veel voor het zelfbeeld. “Veel cliënten kampen met een negatief zelfbeeld door hun verslaving. Hier laten we ze ervaren dat ze ertoe doen. Hun gedrag onder invloed was misschien niet oké, maar zíj zijn dat wel.”

Samenwerking binnen TOPGGz

De dagbesteding maakt deel uit van het TOPGGz-keurmerk dat Tactus voor deze doelgroep heeft. Arnold: “Onder andere dankzij collega Joanneke van der Nagel (Centrum Verslaving & LVB) staat dagbesteding hier goed op de kaart. Het is een echt vast onderdeel van de behandeling, geen bijzaak. Dat vergroot de kans van slagen enorm.”

De samenwerking met behandelaren en sociotherapeuten is intensief. “Aan het einde van de dag rapporteren we terug aan de behandelaren en ook het medische beeld besproken. Zo werken we samen als één team en versterken therapie en dagbesteding elkaar. Verder is het vooral een samenspel is van de werkbegeleiders onderling. Samen zorgen we ervoor dat de cliënten mooie dingen kunnen doen.”

Samen een mooie dag

Arnold werkt al sinds 2009 bij Tactus met deze doelgroep en doet dat nog altijd met plezier. “Ik ben een mensenmens en vind alles leuk om met cliënten te doen, als ik ze maar kan activeren. Soms maken we een deal: eerst een uurtje in de moestuin aan de slag, daarna lekker wandelen met de pony. Als ze dan toch lachend weggaan, is mijn dag geslaagd.” Volgens hem draait het om kleine stappen en realistische verwachtingen. “Het belangrijkste is dat we ze een mooie dag proberen te bieden. Als dat lukt, hebben wij ook een goede dag gehad.”