Groepstherapie: onderdeel zijn van de verbinding

Tactus biedt therapie in allerlei soorten en maten en één van die therapievormen is groepstherapie. Wat houdt dat eigenlijk in en wat is het voordeel voor cliënten? Collega Carol is klinisch psycholoog en geeft zelf groepstherapie: “Ik zie dat cliënten veel energie krijgen van groepen en dat geldt voor mij ook.”

Groepstherapie, wat houdt dat precies in?

“Kort gezegd is het hetzelfde als individuele therapie, maar dan in een groep. Die groep is juist wat het extra waardevol maakt. Er zijn verschillende methodes van behandeling die ook in een groep kunnen of juist voor groepen zijn ontwikkeld. Verslavingsbehandeling is van oudsher een groepsbehandeling, zelfhulp speelde daarin al heel lang een belangrijke rol. Mensen zochten elkaar op en dat lotgenotencontact bleek heel helpend voor het proces van herstel.”

Wat zijn de voordelen ten opzichte van individuele therapie?

“Dat zijn er best veel. Ten eerste zorgt het voor herkenning: het lucht op om te weten dat je niet de enige bent. Daarnaast is erkenning ook belangrijk voor veel cliënten: steun en troost ervaren en hoop krijgen bij lotgenoten die je begrijpen en niet veroordelen. De medecliënt snapt waar je het over hebt en heeft vergelijkbare situaties ervaren.

Ook draagt een groep bij aan bewustwording. In de groep kom je jezelf tegen, spiegelen mensen je gedrag, krijg je feedback en kun je ontdekken hoe je vastloopt. Daarbij komt dat de groep voor inspiratie zorgt. Je hoort hoe anderen soortgelijke problemen oplossen en je ziet hoe groepsgenoten herstellen, wat meer vertrouwen geeft in het eigen herstel. Ook biedt groepstherapie volop de kans om te oefenen: contact leren maken, praten over wat je bezighoudt en vaardigheden oefenen. Van cliënten hoor ik dat de groep hen motiveert. Ook hoor ik soms dat cliënten van tevoren enorm tegen de groep op zagen, maar er uiteindelijk erg blij mee zijn. Een tip van een lotgenoot komt soms beter binnen dan een tip van de therapeut.”

Voor wie is groepstherapie geschikt?

“Groepstherapie is voor de meeste mensen geschikt. Soms wordt gedacht dat het niet passend is voor mensen met persoonlijkheidsproblemen of een LVB, maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn. Het is niet geschikt wanneer iemand nog volop in gebruik zit, of ernstige psychische klachten heeft. Ook moet de behandelmethode voor de hele groep passend zijn. Verslaving de Baas is daar een voorbeeld van: vrij algemeen en voor iedereen geschikt. Traumaverwerking is bijvoorbeeld weer heel specifiek en kan daarom beter individueel worden gedaan.”

Bieden we bij Tactus veel groepstherapie aan?

“Het verschilt nog per locatie maar het streven is om dit jaar op elke (grote) locatie aanbod te hebben qua groepstherapie. We willen werken vanuit het principe dat de therapie standaard in een groep wordt gegeven, tenzij er een goede reden is om dat niet te doen. In Enschede is groepsbehandeling bijvoorbeeld al lang de behandeling van voorkeur om genoemde inhoudelijke redenen, maar ook om de wachttijden te laten afnemen. Zo hoeven mensen minder lang te wachten op zorg. Er zijn dus veel therapeutische voordelen, maar het is ook goed voor de efficiëntie.”

Wat vind jij zelf mooi aan het geven van groepstherapie?

“Het zijn altijd hele levendige therapieën: beladen onderwerpen worden afgewisseld met een lach. Ik zie dat veel cliënten echt vrolijk worden en energie krijgen van groepen en dat geldt voor mij ook. Ik ben dan zelf ook onderdeel van die verbinding en als therapeut ben ik ook minder belangrijk dan bij de individuele therapie: ze lossen het vaak zelf en met elkaar op. Dat is leuk en krachtig om te zien. Er wordt wel gezegd: “De tegenstelling van verslaving is verbinding”. Als je een verslavingsprobleem hebt, ben je vaak eenzaam, deel je niet meer met anderen wat je bezighoudt en verlies je hoop voor de toekomst. Professionele groepsbehandeling of zelfhulp in een groep is bij uitstek de manier om weer verbinding te vinden.”